Rodzaje przeciągaczy

Te dosyć drogie, ale za to niezwykle wydajne przy produkcji masowej specjalistyczne narzędzia skrawające znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba wykonania rozmaitych rowków czy otworów kształtowych, a także obróbki płaszczyzn zewnętrznych, np. w korbowodach czy kluczach. Przeciągacze, w zależności od swojego przeznaczenia, dzielą się na wiele typów.

Ruch

Zasadniczo skrawają naddatek obrabianego materiału w trakcie jednego ruchu, ruch ten może jednak może przebiegać w różny sposób. Stąd chociażby możliwość wyszczególnienia przeciągaczy o ruchu śrubowym, prostolinijnym oraz przeciągaczy tarczowych (o ruchu obrotowym). Tymi ostatnimi tworzy się na przykład międzyrębne wręby w kłach zębatych stożkowych czy rozmaite kanały, służą też do obróbki powierzchni kształtowych brył obrotowych. Przeciągaczy o ruchu śrubowym z kolei użyć można do robienia bruzd w otworach, zaś te o ruchu prostoliniowym najczęściej spotkać można również w obróbce otworów, ale też powierzchni zewnętrznych.

I tu pojawia się kolejny podział, a mianowicie na przeciągacze stosowane w obróbce zamkniętych powierzchni wewnętrznych, czyli właśnie otworów, oraz przeciągacze zewnętrzne, którymi – jak sama nazwa wskazuje – obrabia się powierzchnie zewnętrzne.

Budowa

Podobnie jak wiele innych narzędzi służących obróbce, tak i poszczególne rodzaje przeciągaczy różnią się od siebie także budową samego narzędzia. Wyróżniamy więc przeciągacze o budowie jednolitej (wykonane z jednego materiału, którym najczęściej jest stal stopowa lub szybkotnąca) oraz takie, w których ostrza mocowane są do korpusu, przy czym tu z kolei mówić możemy o łączeniu trwałym (lutowanie płytek z węglików spiekanych) bądź o łączeniu umożliwiającym wymianę tychże ostrzy (przeciągacze składane).

Skrawanie

Innym parametrem wyznaczającym oś podziału przeciągaczy na typy jest grubość skrawanej przez nie warstwy. Istnieją bowiem narzędzia skrawające naddatek obróbkowy warstwami cienkimi i szerokimi, które przylegają do siebie na powierzchni skrawania (i te nazywamy przeciągaczami konwencjonalnymi), a także przeciągacze sekcyjne, w przypadku których warstwy skrawanego naddatku są grube, wąskie i rozmieszczone na przemian.

Ostrza

W zależności od uszeregowania ostrzy wyróżniamy natomiast wspomniane już przeciągacze tarczowe, a obok nich również płytowe, trzpieniowe i listwowe. W przeciągaczach tarczowych ostrza uszeregowane są kołowo, w pozostałych wariantach zaś prostoliniowo. – Przy czym ostrza przeciągaczy trzpieniowych mają krawędzie skrawające na całym obwodzie, podczas gdy w przeciągaczach listwowych występują one tylko na jego części – zaznacza ekspert z narzędziowni Mikronar w Radomiu. Krawędzie ostrzy przeciągaczy płytowych znajdują się tylko na jednym z boków szerokiego przekroju poprzecznego.

Przepychacze?

Niektórzy uważają też przepychacze za formę przeciągaczy, jednak mimo dość podobnej budowy różnica w kierunku i miejscu przyłożenia siły oraz związana z tym różnica w rodzaju wywoływanych przez nią naprężeń sugerują raczej, że należałoby mówić po prostu o dwóch osobnych typach narzędzi.