Rola i zadania głównego księgowego

Główny księgowy należy do najważniejszych osób w firmie. Osoba pracująca na tym stanowisku jest odpowiedzialna za ewidencjonowanie wszelkich operacji finansowych prowadzonych w ramach funkcjonowania firmy. Współcześnie od głównego księgowego wymaga się nie tylko doskonałej znajomości prawa podatkowego, ale coraz częściej także wiedzy na temat międzynarodowych standardów rachunkowości czy zasad rachunkowości zarządczej.

Główny księgowy w sektorze prywatnym

Rola i zadania głównego księgowego różnią się w zależności od sektora gospodarki, w którym jest zatrudniony.  Jeśli chodzi o sektor prywatny, w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości nie zdefiniowano roli głównego księgowego. Nie ma więc obowiązku wyodrębnienia takiego stanowiska w firmie prowadzącej księgi rachunkowe – tłumaczy pracownik firmy  Zarządzanie Biznes Finanse z Warszawy, która oferuje porady z zakresu rachunkowości i księgowości.  W rzeczywistości z funkcją głównego księgowego można spotkać się w wielu przedsiębiorstwach.

Zakres obowiązków głównego księgowego określa kierownik jednostki. Do typowych zadań pracownika zatrudnionego na tym stanowisku należy:

• prowadzenie ksiąg rachunkowych,
• sporządzanie sprawozdań finansowych,
• rozliczanie inwentaryzacji aktywów i pasywów firmy oraz ich wycena,
• przygotowywanie raportów na potrzeby zarządu oraz instytucji zewnętrznych,
• współpraca z instytucjami zewnętrznymi, takimi jak ZUS czy GUS,
• sprawowanie nadzoru nad działem księgowości.

Kierownik jednostki może – i często ma to miejsce – powierzyć głównemu księgowemu odpowiedzialność za prowadzenie ewidencji księgowej. Przyjęcie odpowiedzialności powinno zostać stwierdzone w formie pisemnej. Nie zwalnia to jednak kierownika jednostki z odpowiedzialności za rachunkowość. Przyjęcie obowiązków w zakresie rachunkowości przez głównego księgowego skutkuje odpowiedzialnością wynikającą z ustawy o rachunkowości, jak również Kodeksu karnego skarbowego. Główny księgowy jest zagrożony karą grzywny bądź pozbawienia wolności między innymi w przypadku zaniedbywania prowadzenia ksiąg rachunkowych czy podawania w księgach nierzetelnych danych.

Główny księgowy w sektorze finansów publicznych

Jeśli chodzi o sektor finansów publicznych, rola głównego księgowego jest konkretnie zdefiniowana w przepisach. Charakteryzuje ją art. 45 Ustawy o Finansach Publicznych z dnia 30 czerwca 2005 roku.

Do obowiązków głównego księgowego jednostki sektora finansów publicznych należy:

• prowadzenie rachunkowości jednostki,
• wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi,
• dokonywanie wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym,
• dokonywanie wstępnej kontroli kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych.

Osoba ubiegająca się o zatrudnienie na stanowisku głównego księgowego w jednostce sektora finansów publicznych musi spełnić określone wymagania, takie jak:

• mieć ukończone studia ekonomiczne, poświadczone doświadczenie w księgowości, być wpisana do rejestru biegłych rewidentów bądź posiadać odpowiedni certyfikat lub świadectwo do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych,
• mieć pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystać z pełni praw publicznych,
• nie być prawomocnie skazana za przestępstwo przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu, działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego.