Podział wyrobów budowalnych pod względem promieniotwórczości

Promieniowanie to zjawisko występujące w środowisku w sposób naturalny, a jego niewielkie dawki nie są szkodliwe dla organizmów żywych. Sytuacja zmienia się, gdy radioaktywność staje się większa i przekracza dopuszczalne normy. Będzie to szczególnie istotne w przypadku miejsc, gdzie ludzie spędzają dużą ilość czasu, a więc w budynkach mieszkalnych i użytkowych. Obowiązujące przepisy wymagają więc badania materiałów pod kątem wskaźnika stężenia promieniotwórczego I wyliczanego na podstawie stężenia naturalnych izotopów promieniotwórczych.

Jakie promieniowanie będzie problematyczne?

Część promieniowania gamma, mogącego powodować problemy zdrowotne, może  pochodzić z materiałów budowlanych, w których wykorzystano surowce naturalne zawierające radioaktywne związki. W grę wchodzą tu między innymi naturalne izotopy promieniotwórcze potasu K-40, radu Ra-226 oraz toru Th-232. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, materiał nie może zostać wprowadzony do obrotu, gdy na podstawie przeprowadzonych badań materiałów budowlanych, stwierdzone zostaje przekroczenie stężenia naturalnych izotopów promieniotwórczych potasu, radu i toru. Do materiałów budowlanych, które zawierają w sobie naturalnie występujące materiały promieniotwórcze, można zaliczyć: 

• łupek ałunowy,

• kwarcyt,

• materiały pochodzenia magmowego,

• granitoidy,

• granit,

• sjenit,

• ortognejs,

• porfir,

• tuf wulkaniczny,

• pył wulkaniczny (pucolana)

• lawę.

Ponadto materiały budowlane, które zawierają pozostałości z sektorów zajmujących się przetwarzaniem naturalnie występujących materiałów promieniotwórczych tj. popioły lotne, fosfogips, żużel fosforowy, cynowy, miedziowy, pozostałości po produkcji aluminium tzw. czerwony szlam, pozostałość po produkcji stali oraz materiał skalny po eksploatacji i przeróbce rud uranu. 

Od czego zależy poziom promieniotwórczości wyrobów budowlanych?

Aby sprawdzić, czy materiał budowlany spełnia istniejące wymagania, konieczne jest skorzystanie z pomocy akredytowanego laboratorium budowlanego. Badania pozwalające na określenie poziomu promieniotwórczości materiałów budowalnych wykonuje firma FerroCarbo.

Wielkość emisji uzależniona jest od naturalnego promieniowania występującego w lokalizacji, skąd są pozyskiwane surowce. Dotyczy to przede wszystkim wyrobów ceramicznych, które powstają z różnych gatunków gliny, wyrobów zawierających kruszywa tj. granit czy porfir oraz betonów z dodatkami popiołów lotnych, które charakteryzują się podwyższoną emisją promieniowania.