Podstawa dobrego i bezpiecznego oświetlenia ulicznego

Oświetlenie dróg i ulic odgrywa ogromną rolę w budowaniu poczucia komfortu i bezpieczeństwa wśród mieszkańców, przechodniów oraz osób zmotoryzowanych. Z biegiem lat obserwujemy ogromny postęp techniczny w tej dziedzinie. Dzisiejsze produkty oświetleniowe dalece przewyższają te, z którymi mieliśmy do czynienia choćby dekadę temu – tak pod względem ekonomii, jak i wydajności czy jakości emitowanego światła. Jakie cechy powinno posiadać oświetlenie uliczne, aby dobrze sprawowało swoje funkcje?

Oświetlenie uliczne na przestrzeni lat – zmiana wartości funkcjonalnej

Sposób postrzegania oświetlenia zmieniał się z biegiem lat, wychodząc naprzeciw naturalnym potrzebom mieszkańców miast. Ze względów funkcjonalnych, na początku podświetlaniu podlegały przede wszystkim jezdnie. Z czasem coraz większy nacisk zaczęto kłaść na oświetlenie chodników, a obecnie trend ten obejmuje również trasy i ścieżki rowerowe. Profesjonalne oświetlanie dróg i ulic stanowi dziś elementarną część założeń urbanistycznych, zapewniając komfort korzystania z przestrzeni miejskiej wszystkim jej użytkownikom – gwarantując bezpieczeństwo i redukując ilość groźnych sytuacji, wynikających z niedoświetlenia (wypadków drogowych, napadów rabunkowych itp.). Oświetlenie pomaga też podkreślić piękno miasta, poprzez akcentowanie godnych uwagi elementów zabudowy, obiektów o znaczeniu strategicznym, a także budynków zabytkowych.

Jakie powinno być oświetlenie uliczne, czyli co mówi prawo?

Profesjonalne oświetlenie uliczne powinno spełniać szereg wymagań, określonych przez obowiązujące normy europejskie. Każdy obszar tkanki miejskiej – w zależności czy jest to droga, ulica, plac czy też parkowa aleja – wymaga odrębnego potraktowania. Główne wytyczne dotyczące zasad modernizacji oświetlenia ulicznego są zawarte w normach z serii PN-EN 13201:2007 Oświetlenie dróg. Zastąpiły one przestarzałe normy, obowiązujące na terenie naszego kraju od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Wykaz nowych norm składa się z czterech arkuszy, regulujących najważniejsze kwestie związane z oświetleniem ulicznym.

Pierwsza część norm jest poświęcona wyborowi odpowiedniej klasy oświetlenia. Druga część zawiera informacje na temat wymagań fotometrycznych dla wszystkich klas oświetleniowych, kładąc nacisk na potrzeby użytkowników dróg oraz uwarunkowania środowiskowe. W części trzeciej znajdziemy wskazania metod obliczeniowych, które należy stosować podczas projektowania oświetlenia ulicznego. Ostatnia, czwarta część określa metody przeprowadzania pomiarów oświetlenia dróg oraz warunki w jakich te pomiary powinny być przeprowadzane. Znajdziemy tam też zalecenia odnośnie wyboru przyrządów pomiarowych, umożliwiających rzetelną ocenę poprawności zrealizowanego projektu – objaśnia przedstawiciel Zakładu Elektroinstalacyjnego Elektrotech ze Śremu, firmy świadczącej usługi z zakresu wykonywania profesjonalnych systemów oświetlenia ulicznego.

Cele i wyzwania stojące przed oświetleniem ulicznym

Wdrożenie nowych norm europejskich w 2007 roku wyrażało dążenie do uporządkowania kwestii związanych z oświetleniem ulic i dróg w taki sposób, aby osiągnąć większą efektywność energetyczną, co przełożyłoby się na racjonalniejsze (w domyśle mniejsze) zużycie energii. Zmiany legislacyjne doprowadziły do szeregu przemian, skutkujących sukcesywnym wycofywaniem z rynku najmniej efektywnego oświetlania drogowego. Jednocześnie wzrósł popyt na oświetlenie energooszczędne, bazujące na technologii LED-owej i innych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Współczesne zakłady elektroinstalacyjne są świadome wymagań i wyzwań jakie przed nimi stoją, wdrażając systemy dopasowane do potrzeb oraz oczekiwań mieszkańców, a jednocześnie zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. A wszystko po to, aby żyło się nam wiele bezpieczniej, oszczędniej – zwyczajnie lepiej.