Osadnik gnilny w oczyszczalni ścieków - rola i znaczenie

Przydomowe lub przemysłowe oczyszczalnie ścieków stają się coraz popularniejsze. Są idealne w sytuacji, kiedy nie ma możliwości podłączenia obiektu do sieci kanalizacyjnej: są tańsze w eksploatacji niż szamba, a do tego są praktycznie bezobsługowe. Pierwszą komorą, do której trafiają ścieki w oczyszczalni, jest osadnik gnilny. Przyjrzyjmy się bliżej jego roli, znaczeniu oraz sposobie wstępnego oczyszczania ścieków.

Budowa oczyszczalni ścieków

Na początku warto pokrótce wspomnieć, że każda oczyszczalnia, niezależnie od tego, czy jest to przemysłowa, czy przydomowa oczyszczalnia ścieków, składa się z pięciu komór. W zależności od przerobu ścieków na dobę (a tym samym liczby korzystających osób), dobiera się odpowiednią pojemność oczyszczalni. W każdym przypadku liczba komór jest niezmienna.

Pierwszą komorą jest komora denitryfikacji, czyli właśnie osadnik gnilny, który podzielony jest na dwie mniejsze komory. Następnie wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do komory nitryfikacji, w której odbywa się oczyszczanie tlenowe, dzięki szczepom bakterii tlenowych, które namnażają się na swobodnie pływających elementach. Oczyszczanie wspomaga również osad czynny, który również namnaża się w komorze nitryfikacji. Czwarta komora to komora osadu wtórnego, z której resztki osadu kierowane są do osadnika gnilnego. Piąta komora służy do gromadzenia oczyszczonej wody, która może następnie zostać odprowadzona do gruntu, cieku wodnego lub zostać wykorzystana np. do podlewania ogrodu.

Zasada działania osadnika gnilnego

Jaką rolę pełni osadnik gnilny? Jak już wspomnieliśmy, jest to pierwsza komora, do której trafiają ścieki. Znajdują się w nich zarówno części stałe, jak i tłuszcze, które należy oddzielić.

Sedymentacja polega na oddzieleniu cięższych części stałych od lżejszych ciekłych, pod wpływem siły grawitacji. Flotacja to natomiast wynoszenie zawiesin hydrofobowych na powierzchnię, z pomocą pęcherzyków gazu, które powstają podczas fermentacji lub wynoszenie ich na powierzchnię za pomocą sił wyporu – dodaje specjalista z EKO-BIO Oczyszczalnie z Łodzi, oferującej przydomowe oraz przemysłowe oczyszczalnie ścieków, a także szamba ekologiczne. – Mówiąc prościej, oleje i tłuszcze zostają uniesione i tworzą na powierzchni kożuch, natomiast cięższe materiały osiadają na dnie zbiornika. Jest to proces oczyszczania mechanicznego, który zachodzi, jeśli nieczystości pozostają w zbiorniku nie dłużej niż 3 dni.

Po tym czasie następuje etap oczyszczania biologicznego – substancje organiczne zostają rozłożone przez bakterie beztlenowe. Wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do pozostałych komór oczyszczalni ścieków, w których zachodzą procesy oczyszczania tlenowego, w wyniku którego uzyskuje się wodę o II klasie czystości.

Umiejscowienie osadnika gnilnego

Osadnik wstępny ma duże znaczenie dla całego procesu oczyszczania ścieków – aż 60% zanieczyszczeń może zostać usuniętych właśnie w komorze denitryfikacji. Proces oczyszczania odbywa się sprawniej, kiedy osadnik gnilny zlokalizowany jest blisko domu, a tym samym trafiają do niego jeszcze ciepłe ścieki. W roli osadnika można wykorzystać szambo, jeśli do tej pory był to sposób na odprowadzanie ścieków. Kiedy osadnik nie jest dobrze wentylowany, musi znajdować się w odległości co najmniej 5 metrów od budynku. Jeżeli zbiornik jest odpowietrzany przez wewnętrzną instalację kanalizacyjną, może znajdować się bliżej. Instalacja musi być jednak wyprowadzona na co najmniej 0,6 m powyżej górnej krawędzi okien i drzwi.

Należy również pamiętać o umiejscowieniu osadnika w odległości co najmniej 15 m od najbliższej studni, 2 m od granicy działki i drogi, 1,5 m od rur z gazem i wodą, a także 0,8 m od kabli elektrycznych. Do wnętrza zakopanego osadnika trzeba mieć dostęp, dlatego musi być wyposażony w nadbudowę z włazem.

Rodzaje i wielkość osadników gnilnych

Osadnik gnilny będzie właściwie spełniał swoją rolę, jeśli zostanie dobrze dobrany pod kątem parametrów takich jak wysokość wód gruntowych lub liczba osób korzystających z kanalizacji. Przy wysokim poziomie wód niezbędne może okazać się zamontowanie osadnika betonowego, który nie zostanie wypchnięty na powierzchnię. Zbiorniki wykonane z tworzyw sztucznych łatwiej przetransportować na miejsce, a także łatwiej usadowić w ziemi – jednak wybór powinien zostać poprzedzony badaniami gruntowymi.

Wielkość komory i całej instalacji dobiera się na podstawie liczby użytkowników oraz ilości zużywanej wody. Każdorazowo pojemność osadnika jest nieco większa niż dokonane obliczenia, w celu zabezpieczenia przed przypadkowym przepełnieniem. To, jakie rozwiązanie będzie najkorzystniejsze w naszym przypadku, ocenią specjaliści – dlatego jeśli mamy wątpliwości dotyczące przydomowej oczyszczalni ścieków, warto się z nimi skontaktować.