Na czym polega toczenie?

Rodzajem obróbki skrawaniem, zwanej również obróbką wirową, jest toczenie. Podobnie jak pozostałe procesy produkcyjne, toczenie służy przygotowywaniu poszczególnych elementów do maszyn czy urządzeń, służących do produkcji kolejnych przedmiotów albo konstrukcji użytkowych. Tokarka, której główną częścią jest nóż tokarski, pozwala na otrzymanie bardzo precyzyjnych kształtów.

Charakterystyka procesu toczenia

Obróbka skrawaniem zwana procesem toczenia, jest obrabianiem przedmiotu zamontowanego w uchwycie, który wykonuje ruch obrotowy, przy użyciu noża tokarskiego. Nóż przesuwa się równolegle albo prostopadle do osi przedmiotu. Ruchy te mogą być także wykonywane łącznie, a efektem przeprowadzonych prac jest otrzymanie powierzchni walcowatych, stożkowatych albo kulistych. Wykorzystywane narzędzie, czyli nóż tokarski, może być nie tylko nożem pojedynczym. Często stosuje się również jednocześnie kilka noży i jest to wówczas toczenie wielonożowe. Noże zamontowane są w jednym imaku.

Rodzaje toczenia

Można wyróżnia kilka rodzajów procesu toczenia, zależnie od kierunku posuwu noża względem do danego przedmiotu. Mówi się o:

• Toczeniu wzdłużnym, kiedy nóż posuwa się równolegle do osi obrotu przedmiotu
• Toczeniu poprzecznym, w przypadku prostopadłego kierunku posuwu
• Toczeniu kopiowym, gdy nóż posuwa się zgodnie z wzornikiem sterującym.

Na efekt toczenia mają wpływ również poszczególne parametry, a dokładniej:

• Prędkość skrawania, czyli stosunek drogi do czasu, w którym narzędzie skrawające przesuwa się względem powierzchni obrabianego przedmiotu,
• Głębokość skrawania, mówiąca o grubości skrawanego materiału w trakcie jednego przejścia narzędzia skrawającego,
• Posuw, czyli przesunięcie noża przypadające na jeden obrót przedmiotu. Nóż może być przesuwany w kierunku równoległym albo prostopadłym,
• Siła skrawania, mówiąca o tym, z jaką siłą ostrze tokarki oddziałuje na przedmiot, w celu skrawania materiału i oddzielenie od niego wióra.

Zastosowanie tokarek

Tokarki służą głównie do toczenia, ale można na nich wykonywać różne inne operacje.

Zaliczają się do nich m.in. wytaczanie, wiercenie, frezowanie oraz szlifowanie, pod warunkiem użycia dodatkowych narzędzi, rozwiercanie, a także przecinanie i radełkowanie – wymienia nasz rozmówca z firmy Patentus z Pszczyny.

Wyróżnia się także kilka rodzajów tokarek, w zależności od tego, jakie efekty chcemy dzięki nim uzyskać. To np. tokarki kłowe, wykorzystywane do wykonywania drobnych, precyzyjnych elementów czy tokarki tarczowe, przeznaczone do obróbki przedmiotów charakteryzujących się dużą średnicą. Wybierając odpowiednie urządzenie, z powodzeniem wykonamy przewidziane prace.