Na czym polega metoda biofeedback

Biofeedback to nieinwazyjna metoda terapii, której działanie opiera się na dostarczeniu pacjentowi informacji zwrotnej na temat jego aktualnego stanu fizjologicznego. Najczęściej stosowana jest w formie biofeedbacku EEG polegającym na innowacyjnym treningu mózgu, gdzie dzięki sprzężeniu zwrotnemu pacjent jest w stanie przejąć kontrolę nad nieświadomymi procesami mózgu. W szczególności polecana jest osobom ze zdiagnozowanym zespołem nadpobudliwości ruchowej, zespołem Aspergera, stanami lękowymi lub depresją, ale również z powodzeniem stosowana jest przez osoby pragnące poprawić funkcjonowanie mózgu. Sprawdź, na czym polega i jak wygląda terapia metodą biofeedback.

Czym charakteryzuje się metoda biofeedback?

Feedback po angielsku oznacza sprzężenie zwrotne, czyli otrzymywanie informacji o własnym działaniu, które odnosi się do procesów zachodzących w organizmie. Biofeedback to innowacyjna metoda terapeutyczna, która polega na pomiarze procesów fizjologicznych z użyciem specjalnych czujników. - mówi specjalista z Centrum Medycznego Ultramedic. Między innymi są to urządzenia służące do pomiaru pulsu, napięcia mięśni, temperatury, aktywności gruczołów potowych i w szczególności mózgu. Największą popularnością wyróżnia się właśnie terapia biofeedback EEG, która opiera się na działaniu fal mózgowych. Mianowicie na aktywność mózgu wpływ mają wszelkie procesy umysłowe, a także myśli i emocje. Odzwierciedleniem tego są sygnały aktywności elektrycznej wytwarzane przez neurony, których zapis następnie przedstawiany jest w postaci wykresu fal mózgowych. Z racji tego, że różnym stanom psychicznym odpowiadają odmienne wzorce fal, sprzężenie zwrotne dostarcza pacjentowi informacji na temat tego, kiedy wzrasta aktywność jego mózgu, a tym samym, pomaga to w nauce wypracowania adaptacyjnych reakcji reagowania, a także modyfikacji pracy mózgu.

Na czym polega biofeedback EEG?

Trening biofeedback EEG ma na celu pobudzenie mechanizmów regulacyjnych, które następnie aktywują korę mózgową. Polega to na zastosowaniu specjalistycznego sprzętu, czyli wzmacniacza EEG do zbierania danych na temat fal elektromagnetycznych właściwych dla różnych aktywności mózgu. Jeśli badanie wykazuje nieprawidłowości, mianowicie nadmiar lub niedobór aktywności, mogą one stać się przyczyną dysfunkcji neurologicznych. Trening mózgu polega na założeniu elektrod na głowę pacjenta, których celem jest rejestrowanie aktywności mózgu, a następnie dostarczenie informacji zwrotnej w postaci wizualizacji wykresu, animacji lub gry. Pod wpływem treningu, pacjent uczy się samodzielnego reagowania i świadomego zmieniania częstotliwości fal mózgowych. Aby uzyskać zadowalające efekty, terapia metodą biofeedback powinna odbywać się na tyle często, aby pacjent miał możliwość utrwalenia uzyskanych umiejętności. Niemniej jednak ostateczny czas trwania i częstotliwość treningów dobierane są przez terapeutów indywidualnie zarówno do problemu, potrzeb, jak i możliwości pacjenta.

Jakie istnieją rodzaje biofeedbacku?

Oprócz metody biofeedback EEG, która w ostatnich latach zyskuje coraz większą popularność, w zależności od celów terapeutycznych wyróżniane są poszczególne rodzaje biofeedbacku:

• Biofeedback EMG - którego działanie opiera się na elektromiografii, czyli neurologicznej metodzie badania nerwów oraz mięśni. Metoda ta dostarcza informacji na temat zwiększonego napięcia niektórych mięśni, dlatego też stosowana jest w radzeniu sobie ze stresem i napięciem emocjonalnym.
• Biofeedback RSA - wykorzystujący do zapisu EKG i stosowany w celu poprawy codziennego funkcjonowania pacjentów z różnymi schorzeniami, najczęściej z chorobami sercowo-naczyniowymi, ale również znajduje zastosowanie w radzeniu sobie z agresją i usprawnianiu koncentracji.
• Biofeedback GSR - jego działanie opiera się na pomiarze elektrycznego przewodzenia skóry, które zmienia się w zależności od pobudzenia układu nerwowego. Biofeedback GSR najczęściej stosowany jest do relaksacji.
• Biofeedback HRV - polegający na badaniu zmienności rytmu zatokowego, który jest wskaźnikiem czynności autonomicznego układu nerwowego. W szczególności stosowany jest w stanach lękowych i napięciowych.
• Biofeedback oddechowy - jego celem jest opanowanie umiejętności oddychania przeponowego wpływającego na procesy relaksacyjne, ale również z powodzeniem stosowany jest wśród osób z epilepsją.
• Biofeedback temperaturowy - którego działanie polega na monitorowaniu temperatury ciała, dzięki czemu zastosowanie znajduje w leczeniu choroby niedokrwiennej serca, a także astmy.

Zastosowanie biofeedbacku

Metoda biofeedback wykazuje skuteczne działanie nie tylko w neurorehabilitacji różnych zaburzeń mózgu, ale również stanowi jedną z metod psychoterapii. Szczególnie pomocna okazuje się w przypadku problemów szkolnych dzieci i młodzieży, takich jak zaburzenia koncentracji i pamięci, dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia oraz dysortografia. Co więcej, okazuje się odpowiednią metodą terapii dla dzieci z zespołem nadpobudliwości ruchowej (ADHD), a także osób dorosłych charakteryzujących się nadmiernym pobudzeniem psychoruchowym i agresją. Ponadto, wskazaniami do biofeedbacku jest również:

• Napięciowy ból głowy i migreny,
• Stres,
• Stany lękowe,
• Depresja,
• Autyzm,
• Zespół Aspergera,
• Zaburzenia snu,
• Uzależnienia,
• Zespół Stresu Pourazowego (PTSD),
• Epilepsja,
• Stany po uszkodzeniach mózgu.

Warto również pamiętać o tym, że metoda biofeedback może być stosowana także wśród osób zdrowych, które chcą usprawnić pracę swojego mózgu i koncentrację, a także wypracować skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem i nauczyć się samodzielnej relaksacji.