Jak dobrze oświetlić kurnik?

Mikroklimat w budynkach inwentarskich ma istotny wpływ na stan zdrowia czy zachowanie przebywających w nich zwierząt. Nie inaczej jest w przypadku kurników – oprócz odpowiedniej temperatury czy wilgotności, ptactwu należy zapewnić odpowiednie oświetlenie, ponieważ ma ono kluczowy wpływ na ich samopoczucie oraz produkcyjność. Jaką rolę w kurniku pełni oświetlenie sztuczne, które oświetlenie wybrać i jak je prawidłowo zainstalować? Odpowiadamy!

Rola sztucznego oświetlenia w kurniku

Oświetlenie kurnika jest kwestią regulowaną prawnie przez Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 lutego 2010 roku w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich. Zgodnie z nim kurnik powinien mieć wystarczającą ilość światła, zarówno naturalnego, jak i sztucznego, dostosowanego do gatunku hodowanego drobiu. Zadaniem sztucznego światła jest zapewnienie ptactwu odpowiedniego 24-godzinnego rytmu oraz okres przyciemnienia odpowiadający zmierzchowi.

Przeczytaj również: Wykorzystanie ledów we wnętrzach kuchennych

Oświetlenie elektryczne powinno być dostosowane do wielu różnych czynników, takich jak m.in.: pora roku i pora dnia, ilość, powierzchnia i kształt okien w kurniku, usytuowanie budynku agrarnego w stosunku do stron świata, grubość muru czy kolor ścian wewnątrz kurnika. Istotna jest zarówno ilość światła, jak i jego natężenie czy barwa.

Przeczytaj również: Różnice między oświetleniem LED a tradycyjnymi żarówkami

Światło wywiera na ptaki wielostronny wpływ, a jego biologiczna rola jest wykorzystywana do korzystnego oddziaływania na ich zachowanie, zdrowie, duża nieśność kur czy tucz, czyli uzyskanie odpowiedniej masy ciała drobiu. Dodatkowo prawidłowe oświetlenie kurnika wpływa na czas i komfort podczas wykonywanych prac produkcyjnych – dodaje nasz rozmówca z firmy AVENA, zajmującej się kompleksowym wyposażeniem budynków inwentarskich.

Wpływ oświetlenia w kurniku na drób

Drób należy do zwierząt silnie reagujących na światło, dlatego zapewnienie im odpowiedniego oświetlenia, szczególnie w okresie jesieni, zimy oraz wczesnej wiosny, jest kluczową kwestią. Dobowe zapotrzebowanie kur na światło wynosi minimum 14 godzin, dlatego konieczne jest sztuczne wydłużanie doby w budynku agrarnym celem prawidłowego utrzymania drobiu. Dzięki światłu widzialnemu ptaki mają orientację w pomieszczeniu, kontakt z innymi osobnikami, mogą w łatwy sposób pobierać paszę i tym samym spożywać większe ilości pokarmu oraz pozostać aktywnymi.

Przeczytaj również: Ekologiczne i oszczędne oświetlenie do sklepów ze zdrową żywnością

Oświetlenie kurnika stymuluje gospodarkę hormonalną ptactwa, nierozerwalnie związaną z produkcją. Odpowiednie oświetlenie pozwala na pełne wykorzystanie potencjału niosek, przedłużenie cyklu nieśności oraz prawidłowy wzrost kur. Ponadto obecność oświetlenia ma znaczący wpływ na wysoką jakość produkowanych jajek – ich rozmiar i waga się zwiększają, wzrasta wytrzymałość skorupki i zmniejsza się ich pękanie. Ważna jest również zwiększona przeżywalność drobiu i zmniejszenie obrażeń kurczaków.

Jakie źródło światła wybrać do kurnika?

Do niedawna w kurnikach stosowano lampy żarowe lub świetlówki fluorescencyjne. Obecnie jednak odchodzi się od tego rodzaju oświetlenia i stosuje się światło LED. Spełnia ono wszystkie wymagania stawiane przez produkcję drobiarską, jest najtrwalsze spośród wszystkich dostępnych rodzajów oświetlenia do budynków agrarnych, a przy tym jest najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem. Żarówki LED nie przyciągają owadów, nie nagrzewają się oraz pozbawione są migotania, które w negatywny sposób działa na drób i jest dla nich czynnikiem stresogennym.

Oświetlenie LED dostępne jest w różnych kolorach i sprawdza się w każdym profilu hodowli – niosek, brojlerów oraz w wylęgarniach. Ważne jest, aby żarówki LED były kompatybilne ze ściemniaczami światła i instalacją elektryczną znajdującą się w kurniku. Podczas wyboru żarówek należy zwrócić uwagę także na ich efektywność, żywotność, wodoszczelność, temperaturę barwową światła, kąt świecenia czy poziom lumenów.

Jak wybrać odpowiednie lampy do kurnika?

Wybierając lampy LED, należy pamiętać przede wszystkim o tym, aby było ono dedykowane do hodowli drobiu oraz zapewniało w pełni zautomatyzowaną pracę oświetlenia. Lampy do kurnika powinny odpowiadać indywidualnym potrzebom kurczaków, niezależnie od profilu hodowli. Warto wybrać lampy, których parametry są zmienne, aby móc dostosować barwę czy natężenie światła. Ilość punktów oświetleniowych zależy od powierzchni wewnątrz pomieszczenia. Lampy muszą charakteryzować się idealnym spektrum i równomiernym rozkładem światła.

Bardzo ważna jest funkcja ściemniania, która pozwala wyeliminować ostre zapłony światła. Przejście od ciemności do światła i odwrotnie musi być powolne i płynne, jak ma to miejsce naturalnie przy zmierzchu oraz świcie, aby nie wywoływało szoku i paniki wśród ptaków. Poziom ściemniania wyrażany jest w procentach, przy czym wysokiej klasy oświetlenie charakteryzuje się poziomem ściemniania od 0-100 %, dzięki czemu zapewniają regulowanie w pełnym zakresie świecenia. Możliwe jest zakupienie osobnego ściemniacza, wyposażonego w automatyczną regulacją światła, funkcję cyklów świetlnych oraz sygnalizację akustyczną i optyczną o błędach.

Jak zamontować oświetlenie w kurniku?

Instalując oświetlenie, trzeba wziąć pod uwagę rozmiar kurnika, wilgotność panującą wewnątrz oraz bezpieczeństwo kurczaków. Lampy należy zamknąć hermetycznymi oprawami, aby uchronić je przed wilgocią, zabrudzeniami, a także przypadkowym dotknięciem przez kury. Trzeba zadbać o to, aby lampy zainstalowane były w równych odległościach, aby później równomiernie oświetlały kurnik.