Fakty i mity dotyczące ceramiki

Bolesławskie wzornictwo, popularne zarówno w Polsce, jak i na całym świecie jest dzisiaj niemalże kultowe. Nawet niewprawne oko jest w stanie rozróżnić markowe naczynia ceramiczne bez patrzenia na logo producenta. Nic zresztą dziwnego – to estetyczne, a zarazem praktyczne elementy zastawy stołowej, za pomocą których można w elegancki sposób zaserwować potrawy.

Ceramika towarzyszy ludzkości od tysięcy lat: wykonane z niej misy i talerze stanowią najczęstsze znaleziska archeologiczne, przekazujące wiedzę na temat różnych technik jej wyrabiania oraz przeszłych społeczności. W latach 60. XX wieku w samym Biskupinie odkryto ponad 3,5 tony takiego materiału. W miejscu dawnej osady, podczas corocznego festynu przekazuje się wiedzę na temat historii i kreacji ceramicznych elementów. Nazwa tworzywa pochodzi z greki i oznacza ziemię oraz glinę. W procesie produkcyjnym wykorzystuje się także inne surowce, takie jak kwarc, skaleń, kaolinit i wiele innych, w zależności od decyzji wytwórcy. Po nadaniu pożądanej formy naczyniu, suszy się je, wypala i ewentualnie powleka szkliwem.

Ceramika – fakty i mity 

Materiał nie jest wykorzystywany jedynie do produkcji tzw. „skorup”. To technika obróbki, która pozwala na wszechstronne zastosowanie wykonanych wyrobów. Ceramiczne elementy wykorzystuje się w medycynie, np. do produkcji protez zębowych. Za pomocą takich płytek wykańcza się łazienkę, a dachówki – pokrywa dom. Określony, wzmocniony rodzaj tego tworzywa można znaleźć także w przemyśle (również kosmicznym), instalacjach elektrycznych, a nawet hutnictwie – wymienia pracownik firmy Ceramika Design. 

Z kolei mit stanowi powszechne przekonanie, że tak wytworzonych naczyń nie można myć w zmywarce. Są one odporne zarówno na czynniki chemiczne, czyli środki używane do czyszczenia w urządzeniu, jak i panującą w nim temperaturę wody. Skorzystanie z tego rozwiązania nie odbija się na estetyce talerzy.

Interesującym faktem jest to, że piece kaflowe były zbudowane z ceramiki – pierwsze płytki przyjmowały formę garnków ze środkiem skierowanym na zewnątrz. Także fajans stanowi rodzaj omawianego materiału, którego etymologia skupia się na włoskim mieście Faenza, gdzie wykryto pierwsze przesłanki o wyrabianiu tworzywa w Europie. Inny pogląd, wykazujący jednak pewne nieprawidłowości wskazuje na to, że takie naczynia wykonuje się jedynie w manualny sposób. Ceramika Bolesławiec jest wyrabiana ręcznie, istnieje jednak możliwość produkcji za pomocą drukarki 3D. Co prawda, dalsza obróbka, tj. suszenie i wypalanie odbywają się poza urządzeniem, jednak jest ono przydatne przy formowaniu „skorupy”. Do jej wykończenia używa się naturalnych, bezpiecznych farb.

Zalety wyrobów ceramicznych 

Materiał, wystawiony na działanie różnych czynników, wykazuje niezachwiany, wysoki poziom wytrzymałości. Jest odporny na duże temperatury, co tym samym pozwala na pieczenie i gotowanie przy pomocy opisywanych naczyń. Trwałość tworzywa sprawia, że nie ulega łatwo uszkodzeniom mechanicznym ani ścieraniu, umożliwiając długą i intensywną eksploatację wyrobów. Warto tutaj podkreślić, że inżynierski rodzaj ceramiki znajduje się na kolejnym miejscu po diamencie, jeżeli chodzi o twardość. Ze względu na wymienione właściwości oraz to, że nie przewodzi prądu stosuje się ją również w elektronice i przemyśle. Możliwość pokrycia szkliwem przypominającym barwę uzębienia sprawia też, że protezy wyglądają nad wyraz naturalnie.