Niedosłuchy ośrodkowe. Diagnostyka i terapia wyższych funkcji słuchowych

Jeśli mamy do czynienia z zaburzeniami pracy zmysłu słuchu, których przyczyną są nieprawidłowości, występujące na poziomie centralnego układu nerwowego, wówczas mówimy o CAPD, czyli o centralnym zaburzeniu przetwarzania słuchowego. Z naszego artykułu dowiesz się o tym, jak wygląda pełna diagnostyka CAPD oraz dalsze leczenie tego zespołu zaburzeń. 

Czym dokładnie jest CAPD?

Skrót CAPD pochodzi od angielskiej nazwy Central Auditory Processing Disorder, która w naszym języku funkcjonuje jako Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego. W użyciu bywa również skrót APD (Auditory Processing Disorder) lub polskie nazwy takie jak niedosłuchy ośrodkowe, ośrodkowe uszkodzenie słuchu czy głuchota ośrodkowa.

Jakie mogą być przyczyny CAPD?

Jak tłumaczy nasz rozmówca, laryngolog z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej LAR-MED w Żywcu:

Niestety nie możemy mieć pewności co do źródeł występowania zaburzeń przetwarzania informacji słuchowej. U każdego z pacjentów mogą być one różne. Nasz proces komunikowania się polega bowiem na przyjmowaniu skomplikowanej percepcyjnej informacji, płynącej ze świata zewnętrznego. W procesie tym, oprócz narządów słuchu, wykorzystujemy również nasze funkcje mentalne takie jak uwaga czy pamięć, które wciąż nie są do końca zbadane. Trudno jest zatem analizować dokładnie wszystkie procesy, które zachodzą w obszarze komunikacji. Stąd przyczyny CAPD bywają często nieznane. Szczęśliwie dysponujemy dużą wiedzą i doświadczeniem na temat samej diagnostyki oraz terapii tych zaburzeń. Dzięki temu możemy skutecznie z nimi walczyć.

Diagnostyka CAPD i terapia

Jak widać współczesne poradnie laryngologiczne oferują kompleksową diagnostykę CAPD oraz szeroką gamę różnorodnych form pomocy terapeutycznej, skierowanej do osób, cierpiących z powodu tego typu zaburzeń.

Pośród popularnych metod, które wyróżniają się wysoką skutecznością, wymienić możemy m.in. Metodę Tomatisa, Metodę Warnkego oraz trening Neuroflow oraz Metodę Johansena. 

Metoda Tomatisa polega na stymulacji sensorycznej, która jest bardzo mocno ukierunkowana na poprawę funkcjonowania procesów przetwarzania słuchowego. Pacjenci, poddawani tej metodzie terapeutycznej, przy użyciu specjalnych słuchawek odbierają odpowiednio przefiltrowane dźwięki. Słuchawki te umożliwiają podawanie im dźwięków zarówno drogą powietrzną, jak i kostną, co sprawia, że ucho wewnętrzne jest pobudzane na płaszczyźnie słuchowej oraz motorycznej. Zazwyczaj terapia opiera się na trzech sesjach, trwających po 13 dni. Poszczególne sesje zaś odbywają się w odpowiednio zaplanowanym czasie – tak, aby stymulacja terapeutyczna mózgu była jak najbardziej efektywna.

Kolejna metoda została opracowana przez Freda Warnkego, który źródła problemów upatrywał w trudnościach w au­tomatyzacji przetwarzania słuchowego, wzrokowego oraz moto­rycznego. Według niego czytanie, pisanie i mówienie jako złożone czynności umysłowe, mogą przebiegać prawidłowo tylko wtedy, gdy są w pełni zautomatyzowane.Tak więc w ramach terapii metodą Warnkego pacjenci wykonują ćwiczenia, mające na celu poprawę au­tomatyzacji ośmiu funkcji podstawowych w zakresie słyszenia, widzenia oraz motoryki.

Neuroflow to metoda, która polega na interaktywnym treningu wyższych funkcji słuchowych. Trening Neuroflow zazwyczaj odbywa się wirtualnie przy wykorzystaniu łączy internetowych. Dostęp do platformy treningowej uzyskiwany jest po procesie diagnostycznym, przeprowadzonym przez uprawnionego specjalistę. Trening taki wpływa na usprawnienie procesów komunikowania oraz uczenia się, a prowadzony może być w domu pacjenta – pod czujnym okiem Rodzica bądź w gabinecie terapeuty. Stopień trudności zadań jest zawsze dostosowywany jest do możliwości dziecka i na przestrzeni czasu ulega zmianom adaptacyjnym. Cały proces terapeutyczny składa się z kilku modułów.

Metoda Johansena również opiera się na indywidualnie filtrowanej muzyce instrumentalnej. Jest ona nagrywana na płyty CD. Po badaniu wstępnym dziecko otrzymuje płytę i codziennie słucha jej w domu, a następnie – w odpowiednio ustalonym czasie – następuje kontrola postępów i według jej wyników nagrywana jest następna płyta z programem terapeutycznym. Cały proces może trwać od 6 do 10 miesięcy.