Kiedy opłaca się wypożyczenie podnośnika nożycowego, a kiedy wystarczy drabina o odpowiednim zasięgu? 

Najlepsze jest to narzędzie, które najlepiej zaspokaja nasze potrzeby. W przypadku, gdy dwa różne narzędzia spełniają tak samo dobrze nasze oczekiwania, decyduje cena. W przypadku pracy na wysokościach szczególnie ważne jest też bezpieczeństwo wykonawców i osób znajdujących się na terenie, na którym prowadzone są prace. W jakich okolicznościach warto wynająć podnośnik, a kiedy wystarczająca będzie drabina o odpowiednim zasięgu? 

Zanim przejdziemy do omawiania zalet wypożyczania i stosowania drabin oraz podnośników, warto powiedzieć kilka słów o koniecznych kwalifikacjach, którymi muszą wykazać się osoby pracujące na wysokościach.  

Jakie są warunki zgodnego z przepisami korzystania z podnośnika nożycowego i drabiny? 

Na wstępie należy zaznaczyć, że podnośniki nożycowe, należą do urządzeń określanych zbiorczo jako podesty ruchome przejezdne, objętych nadzorem Urzędu Dozoru Technicznego. 

Podnośnik musi też przejść przegląd techniczny i zostać dopuszczony do użytkowania przez UDT, a obowiązek dopełnienia formalności spoczywa na właścicielu maszyny, czyli w interesującym nas przypadku na wypożyczalni sprzętu –wyjaśnia specjalista z firmy Ramirent.

Dlatego też wypożyczając wózek nie musimy martwić się formalnościami – jedyne, czego potrzebujemy do użytkowania, to uprawnienia operatora. 

Uprawnienia operatora można zdobyć po odbyciu kursu i zdaniu egzaminu państwowego. Kursy prowadzą liczne ośrodki szkoleniowe, które organizują również egzaminy. Uprawnienia mogą otrzymać osoby pełnoletnie (mające minimum 18 lat), które ukończyły przynajmniej szkołę podstawową. Konieczne jest też świadectwo lekarskie, stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy operatora podestu ruchomego przejezdnego.   

Użytkowanie drabiny w zgodzie z przepisami wymaga mniej formalności, ale nie jest od nich wolne. Zgodnie z aktualnie obowiązującą wykładnią prawa, za prace na wysokości uznaje się wszelkie czynności wykonywane na rusztowaniach, podestach, drabinach i innych podwyższeniach, które pozwalają znaleźć się stopom osoby pracującej na wysokości 1 m lub większej, licząc od powierzchni ziemi lub podłogi w pomieszczeniu. 

Praca na wysokości równiej lub większe niż 1 metr wymaga odbycia stosownego szkolenia, które pozwoli nam uzyskać uprawnienia do pracy na wysokości do 3 metrów lub powyżej 3 metrów. Szkolenie nie kończy się egzaminem, lecz wydaniem zaświadczenia o jego odbyciu. Oczywiście warunkiem pracy na drabinie jest odpowiedni stan zdrowia, potwierdzony zaświadczeniem lekarskim. 

Kiedy lepsza będzie drabina? 

Jest wiele prac, których wykonanie z odpowiedniej drabiny będzie szybsze i tańsze, niż przy użyciu podnośnika nożycowego. Ponadto w niektórych okolicznościach podnośnika nożycowego nie da się zastosować i jedynym rozwiązaniem będzie podnośnik z wysięgnikiem teleskopowym lub przegubowym albo odpowiedniej długości drabina. W sytuacji, gdy wykorzystanie drabiny lub podnośnika jest alternatywne (oba sposoby są równie skuteczne i bezpieczne), często czynnikiem rozstrzygającym jest posiadanie wspomnianych wyżej uprawnień lub ich brak. 

Oto wybrane sytuacje, w których wypożyczenie i użycie drabiny jest lepszym rozwiązaniem od korzystania z podnośnika nożycowego: 

• praca jednorazowa – jeżeli potrzebujemy dotrzeć na wysokość np. 8 metrów, żeby wymienić przepaloną żarówkę, umyć parapet zewnętrzny, przykręcić tabliczkę do fasady, itp., czynność jest jednorazowa, możliwa do wykonania bez specjalistycznych narzędzi, 
• brak uprawnień – ani my sami, ani żaden pracownik nie posiada uprawnień do obsługi podestów ruchomych przejezdnych, a nie ma możliwości wynajęcia podnośnika z operatorem, 
• duże nachylenie terenu – podnośniki nożycowe mają mechanizmy zabezpieczające (ostrzegające lub wręcz uniemożliwiające) podniesienie platformy, jeżeli nachylenie terenu jest zbyt duże i grozi utratą stateczności – w takich warunkach rozwiązaniem może być drabina rozstawna lub (w przypadku konieczności wykonania prac na fasadzie) drabina przystawna (pod warunkiem odpowiedniego zabezpieczenia przed samoczynnym odsunięciem się podstawy drabiny), 
• grząski teren – na podmokłym, błotnistym gruncie, łatwiej zapewnić podparcie drabinie niż podnośnikowi nożycowemu, 
• brak dostępu – konieczność wykonania prac w miejscu, do którego podnośnik nożycowy nie dotrze: za wąsko, za nisko (brak odpowiednio wysokich drzwi), brak odpowiedniej nawierzchni dojazdowej, brak możliwości podniesienia platformy (jest zbyt duża, aby zmieścić się pomiędzy elementami konstrukcyjnymi obiektu czy gałęziami drzewa), 

• cena – jeżeli daną pracę można wykonać zarówno przy użyciu podnośnika, jak tez drabiny, cena zdecydowanie przemawia za wypożyczeniem odpowiedniej drabiny.  

Kiedy nie obejdziesz się bez podnośnika nożycowego? 

Nie brakuje sytuacji, w których użycie podnośnika nożycowego jest konieczne ze względu na dochowanie zgodności z przepisami lub niemożliwości technicznej wykonania niektórych prac. 

Zebraliśmy przykładowe sytuacje, w których podnośnik nożycowy będzie lepszym lub jedynym możliwym do bezpiecznego zastosowania rozwiązaniem: 

• konieczność jednoczesnej pracy więcej niż jednej osoby – jeżeli do wykonania jakiegoś zadania potrzebujemy jednoczesnej pracy dwóch osób obok siebie, w grę wchodzi tylko podnośnik – na drabinie może pracować jednocześnie tylko jedna osoba, 
• zbyt mały zasięg drabiny – podnośniki oferują znacznie większa wysokość roboczą od najwyższych drabin, 

• konieczność wykonania prac z użyciem obu rąk – do bezpiecznej pracy na drabinie wymagane jest stosowanie zasady 3 punktów, czyli w praktyce wspierania się obiema stopami i trzymania jedną ręką, co w przypadku wielu prac jest niewykonalne, 
• wykonanie prac z użyciem ciężkich narzędzi i materiałów – wnoszenie jakichkolwiek ciężkich narzędzi (takich, które nie zmieszczą się w pasie monterskim) czy materiałów (szczególnie dłużycowych) na drabinę jest wyjątkowo niebezpieczne i nie powinno być praktykowane – jedynym wyjątkiem są tu drabiny aluminiowe z barierką ochronną. 

Oczywiście każdą prace na wysokości przekraczającej 2-3 metry znacznie bezpieczniej i bez porównania wygodniej jest wykonywać z podnośnika nożycowego, niż z drabiny. Jeżeli jednak chodzi o prostą, jednorazową czynność wypożyczanie podnośnika nie będzie miało uzasadnienia ekonomicznego. O ostatecznym wyborze zawsze powinna decydować rzeczowa analiza potrzeb i warunków środowiska pracy.