Czym charakteryzuje się kamień kotłowy?

Kamień kotłowy to zjawisko, które znamy z codziennego życia, choć rzadko kiedy używamy tej dość fachowej nazwy – częściej nazywamy go „osadem z kamienia”, lub po prostu „kamieniem”. Powstaje on w naczyniach do gotowania wody oraz kotłach przeznaczonych do jej podgrzewania w celach użytkowych. Jego obecności nie powinno się ignorować – nieusunięty kamień może mieć bardzo duży wpływ na koszty ogrzewania wody i prowadzić do awarii urządzeń grzewczych.

Czym jest kamień kotłowy i jak powstaje?

Każdy z pewnością zna skład chemiczny wody – jej pojedyncza cząstka składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu. Mimo to w codziennym życiu niezwykle rzadko mamy kontakt z czystą wodą, najczęściej jest ona w pewnym stopniu zanieczyszczona przez różnego rodzaju związki chemiczne. Należą do nich między innymi wodorowęglany wapnia i magnezu, które sprawiają że woda staje się „twarda” – twarda woda odznacza się wysokim napięciem powierzchniowym, co z kolei utrudnia zwilżanie powierzchni i sprawia, że np. mycie staje się utrudnione. Wodorowęglany wapnia i magnezu mają jeszcze jedną właściwość – podczas obróbki cieplnej rozpadają się na węglany.

- Najtrudniej rozpuszczalne z nich wytrącają się pod wpływem wysokich temperatur, tworząc charakterystyczny, jasnożółty i chropowaty nalot na powierzchni naczyń i urządzeń – wyjaśnia specjalista z firmy Global Concepts - Osadza się on na powierzchni garnków, czajników, bojlerów i grzałek elektrycznych, a także w instalacjach pracujących z gorącą parą wodną.

Właściwości kamienia kotłowego

Kamień kotłowy to osad dość kruchy, który jednak z trudem usuwa się przy pomocy metod mechanicznych. Wbrew obiegowej opinii nie ma on żadnego negatywnego wpływu na zdrowie ludzkie, nie wpływa również istotnie na smak potraw i napojów przygotowanych w naczyniach, w których występuje – zanieczyszczone garnki i czajniki nadają się od użytku, choć należy pamiętać, że w żywności w nich przygotowanej mogą znaleźć się drobne okruchy węglanów. Dużo poważniejszą kwestią jest fakt, że kamień kotłowy może być przyczyną dużych strat energii cieplnej oraz podwyższonej awaryjności urządzeń, takich jak kotły, bojlery i ich poszczególnych elementów. Spowodowane jest to niską przewodnością cieplną osadu – zalegający na powierzchni danego elementu kamień staje się istotną barierą, która pochłania ciepło. Żeby ogrzać wodę znajdującą się w zanieczyszczonym naczyniu czy urządzeniu potrzeba dużo większej ilości energii, niż w podobnym naczyniu, w którym kamień kotłowy nie występuje. Lokalne niedogrzania lub przegrzania sprawiają, że poszczególne elementy urządzeń grzewczych szybciej się zużywają i ulegają awariom. Dodatkowo kamień kotłowy przyczynia się do zmniejszenia przekroju przepływowego elementów takich jak rury i uniemożliwia ich prawidłowe funkcjonowanie. Aby uniknąć wytrącania się warstwy kamienia kotłowego zaleca się stosowanie specjalnych preparatów do zmiękczania wody oraz filtrów.