Rehabilitacja seniorów. Jak uporać się z dolegliwościami wieku podeszłego?

Jako dzieci być może myśleliśmy, że ludzie w wieku lat 50 są już bardzo starzy, a kogoś powyżej siedemdziesiątki trudno sobie wyobrazić. Gdy dorastamy, wchodzimy w dorosłość, a z czasem zaczynamy się starzeć, własne doświadczenie pokazuje nam, jak bogate jest życie na różnych jego etapach. Rehabilitacja seniorów pozwala radzić sobie z wieloma dolegliwościami, a w efekcie korzystać z jesieni życia.

W jaki sposób senior powinien zadbać o siebie?

W naszej kulturze starość wydaje się być mało cenionym etapem życia. Bardziej wychwala się młodość z towarzyszącą jej przebojowością i kreatywnością. Jednak warto sobie uświadomić, że to płynne i zmienne prądy kulturowe: kiedyś w społeczeństwie nie przyznawano dzieciom zbyt wielu praw, młodzi ludzie byli zobowiązani do uległości rodzicom, ceniono natomiast wiek i pozycję osób starszych, dostrzegając w nich mądrość i zdolność do głębszego widzenia spraw. Niekoniecznie trzeba uznać, że „kiedyś było lepiej”, na pewno jednak osoby starsze, doświadczające swoich ograniczeń, nie mają się czego wstydzić. Robią słusznie, jeśli uważają, że nadal mogą coś ofiarować innym, a sami zasługują na czerpanie przyjemności z życia.

Przeczytaj również: Co robić, gdy plecy często bolą?

Rehabilitacja seniorów powinna obejmować zarówno zdrowie fizyczne jak i psychiczne, ponieważ obszary te wzajemnie na siebie wpływają. Im lepsza jest kondycja ciała, tym lepszym samopoczuciem cieszy się senior. Także odwrotnie – gdy szwankuje zdrowie, od pogody ducha i psychicznej odporności starszej osoby zależy, czy zdeterminuje się do ćwiczenia i walki o swoją sprawność.

Przeczytaj również: Terapia mitochondrialna. Co to takiego?

Mamy wieloletnie doświadczenie w opiece nad seniorami. Na co dzień obserwujemy jak ważne jest, by łączyć sferę ciała i ducha – stwierdza opiekunka z prywatnego Domu Pogodnej Jesieni w Jadwininie niedaleko Łodzi. – Dlatego w naszym domu zapewniamy seniorom gimnastykę dostosowaną do indywidualnych możliwości. Jednak ćwiczenia ruchowe, chociaż to dobre i pożyteczne, same w sobie nie wystarczą. Dbamy, by nasi domownicy mogli budować wzajemne relacje i cieszyć się nimi, rozwijali swoje hobby, dobrze bawili się spędzając razem czas. Dla wielu seniorów ważnym elementem ich ogólnej kondycji jest opieka duchowa. Potrzebują rozmów na temat wiary, sensu życia, a także okazji do modlitwy i przyjęcia sakramentów. Dlatego dla osób, które tego potrzebują, zapewniamy również opiekę duszpasterską.

Co to jest rehabilitacja funkcjonalna dla osób starszych?

Podejmowanie aktywności fizycznej, o natężeniu i formie dostosowanej do możliwości konkretnego seniora, pomaga ograniczyć wiele dolegliwości związanych z:

Przeczytaj również: Z jakimi problemami warto zgłosić się do fizjoterapeuty?

• chorobami metabolicznymi, np. z cukrzycą, ponieważ ćwiczenia regulują poziom glukozy we krwi,
• chorobami naczyniowo-krążeniowymi, ponieważ ćwiczenia stabilizują krążenie, przeciwdziałają miażdżycy i nadciśnieniu tętniczemu,
• osłabieniem tkanki mięśniowej i kostnej, ponieważ ćwiczenia wzmacniają siłę i napięcie mięśni,
•   zaburzeniami równowagi,
• otyłością wywołaną siedzącym trybem życia.

·   Jeżeli senior zacznie ćwiczyć kiedy jest w dobrej formie, właściwej dla swojego wieku, wówczas wyrabia sobie prozdrowotne nawyki oraz spowalnia efekty starzenia. Ponieważ ćwiczenia zmniejszają ból wywołany wieloma dolegliwościami, dzięki treningowi można ograniczyć stosowanie farmakoterapii. Jest to bardzo korzystne, ponieważ każde zastosowanie leków, pociąga za sobą skutki uboczne.

Zauważono jednak, że jeżeli seniorom proponuje się ćwiczenia, które trudno im uznać za przydatne do życia codziennego, obniża to motywację do regularnych ćwiczeń. Chociaż lubią zajęcia typu nordic walking, najbardziej preferują taki rodzaj rehabilitacji, który bezpośrednio pomaga im zachować codzienną samodzielność, związaną z ubieraniem się, jedzeniem i chodzeniem. Ten rodzaj ćwiczeń nazywa się rehabilitacją funkcjonalną. Dlatego w troskliwie prowadzonych domach opieki nad osobami starszymi, pomaga się seniorom w codziennych czynnościach, jednak robi się to w sposób przemyślany, tak aby jak najdłużej mogli zachować samodzielności, przynajmniej w pewnym zakresie. Wpływa to korzystnie na ich samopoczucie psychiczne.

Jak pomóc seniorom leżącym w łóżku?

Kiedy z powodu stanu zdrowia senior musi przez większą część dnia pozostawać w łóżku, albo kiedy nie jest już w stanie go opuszczać, nadal potrzebna i zasadna jest rehabilitacja. Dlaczego?:

• zmniejsza dolegliwości bólowe,
• poprawia krążenie,
• zapobiega bolesnym odleżynom,
•  uelastycznia i wzmacnia mięśnie,
• poprawia samopoczucie psychiczne pacjenta oraz jakość jego snu.

·    Z pomocą rehabilitanta, senior może wykonywać proste ćwiczenia, np. przyciągać głowę do klatki piersiowej (co wzmacnia mięśnie szyi), poruszać rękami w nadgarstkach, łokciach czy na poziomie barków (co wzmacnia mięśnie kończyn górnych), a także poruszać poszczególnymi partiami nóg. Oczywiście, trening musi być ściśle dopasowany do możliwości pacjenta.