Dobre książki o wojnie polsko-bolszewickiej

Wojna polsko-bolszewicka wybuchła w 1919 roku, kiedy to świeżo odrodzona Rzeczpospolita musiała zmierzyć się z atakiem Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, której przyświecał cel w postaci podboju państw europejskich i zamiany ich w podległe republiki sowieckie o jedynym słusznym ustroju. Było to ogromne wyzwanie, któremu Polska sprostała. Warto dowiedzieć się więcej o tym konflikcie, co umożliwi lektura proponowanych tutaj publikacji.

Warszawa 1920. Nieudany podbój Europy. Klęska Lenina Adama Zamoyskiego

Książka opublikowana przez Wydawnictwo Literackie wyróżnia się niezwykle rzetelnym przygotowaniem, a zarazem atrakcyjnym stylem i wartką narracją. Jej autor, Adam Zamoyski, wybitny brytyjski historyk o polskich korzeniach, osobiście spotykał się i rozmawiał z uczestnikami walk wojny polsko-bolszewickiej, a także zgłębiał archiwa polskie, rosyjskie i państw Ententy. Powstała popularnonaukowa publikacja przedstawiająca losy nie tylko słynnej bitwy warszawskiej, ale całego trzyletniego konfliktu.

Dlaczego warto sięgnąć po Warszawę 2020...? Po pierwsze, czyta się ją niczym powieść, choć przedstawia wyłącznie fakty. Po drugie, zawiera interesujące wspomnienia bezpośrednich świadków i uczestników wydarzeń. Po trzecie, autor wyciąga na światło dzienne mało znane informacje i rzuca nowe, świeże spojrzenie na wiele kwestii, formułując interesujące, dalekie od stereotypowych wnioski. Zamoyski nie tylko omawia sytuację geopolityczną, ale poświęca również dużo uwagi czynnikom wojskowym.

Dużym atutem publikacji, wyróżniającym ją na tle innych książek o Bitwie Warszawskiej, jest szata graficzna. Mnóstwo starannie wybranych ilustracji, map i zdjęć sprawia, że książkę ogląda się z przyjemnością, a twarda oprawa i wysokiej jakości papier nadają jej elegancki wygląd. Wszystko razem sprawia, że tę pozycję warto mieć w swojej biblioteczce!

Mity wojny 1920 Sławomira Kopra i Tymoteusza Pawłowskiego 

Autorzy tej książki wydanej nakładem wydawnictwa Czarna Owca po raz kolejny biorą na tapet mity dotyczące dziejów Polski – tym razem skupiając się na wojnie z bolszewikami. W liczącej 264 strony publikacji starają się odpowiedzieć na frapujące wiele osób pytania, np. kto w rzeczywistości był agresorem w tym konflikcie, czy Piłsudski miał w planach zajęcie Litwy, Białorusi i Ukrainy, jaką rolę odegrali Roman Dmowski i Generał Józef Haller i komu zawdzięczamy słynny Cud nad Wisłą, czyli zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej.

Zbiór 30 esejów, jakim jest książka Mity wojny 1920, to wciągająca lektura rozprawiająca się z utrwalonymi w świadomości Polaków przekłamaniami dotyczącymi wojny polsko-radzieckiej, która zainteresuje nie tylko miłośników historii.

Bitwa Warszawska 1920. Przebieg walki o: Wołomin, Okuniew, Radzymin, Ossów Jarosława Stryjka

Jarosław Stryjek, historyk i pracownik Państwowego Archiwum Akt Nowych w Warszawie w 2021 roku wydał nakładem Wydawnictwa Capital publikację szczegółowo dokumentującą zwycięskie walki pod Radzyminem, Wołowem i Ossowem oraz w rejonie Okuniewa, które stały się kluczowymi elementami ostatecznego sukcesu polskich wojsk w obronie Warszawy. Te bitwy wpisały się historię polskiego oręża złotymi zgłoskami – warto zatem dowiedzieć się o nich więcej, zaglądając za kulisy dramatycznych walk i poznając towarzyszące im decyzje i wydarzenia.

Klęska imperium zła. Rok 1920 Andrzeja Nowaka 

Profesor Andrzej Nowak, sowietolog i ekspert w dziedzinie historii stosunków polsko-rosyjskich, w publikacji Klęska imperium zła. Rok 1920 wydanej przez wydawnictwo Biały Kruk odsłania kulisy walki militarnej, społecznej i politycznej, jaka toczyła się w latach 1919-21, rysując przy tym szerokie tło tego konfliktu. Jego książka to nie tylko opis przebiegu bitwy warszawskiej, planów Józefa Piłsudskiego czy wpływu wojny z bolszewikami na myśl polityczną II RP, ale także wnikliwa analiza postaw zachodnich mocarstw, które oficjalnie były po naszej stronie – Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Francji. Czy rzeczywiście byłyby one skłonne poświęcić Polskę? Odpowiedź znajdziemy w tym starannie opracowanym i bogato ilustrowanym – również niepublikowanymi dotychczas nigdzie fotografiami polski żołnierzy na froncie – dziele, które ukazało się dokładnie 100 lat po Bitwie Warszawskiej.

1920 Prawdziwy Cud nad Wisłą. Przebudzenie Polaków Jarosława Szarka 

Książka Jarosława Szarka to pasjonujący reportaż historyczny skupiający się na wydarzeniach, jakie miały miejsce latem 1920 roku, a więc tuż przed Bitwą Warszawską, którą stoczono w dniach 13-25 sierpnia. W jaki sposób Polacy, którzy dopiero co wywalczyli niepodległość, zmobilizowali się do skutecznej obrony swojego państwa? Jak obronili Polskę i Europę przed nawałą sowieckiej armii? Co zawdzięczamy bohaterom tamtych dni? Na te i wiele innych pytań odpowiada 1920 Prawdziwy Cud nad Wisłą. Przebudzenie Polaków opublikowana przez wydawnictwo AA.

To lektura, od której trudno się oderwać – pozwala bowiem przenieść się w czasie i poczuć atmosferę panującą w Polsce tuż przed decydującym starciem, mającym zaważyć na losach całej Europy. Dzięki temu łatwiej zrozumieć genezę bitwy i wkład polskich elit, żołnierzy i całego społeczeństwa w ostateczne zwycięstwo. 

Zmora. Sekrety najnowszej historii Polski Jarosława Kornasia i Stanisława Michalkiewicza 

Choć wydana przez Wydawnictwo Capital Zmora. Sekrety najnowszej historii Polski nie jest publikacją poświęconą wyłącznie wojnie polsko-bolszewickiej, autorzy poruszają w niej między innymi ten ważny temat, przedstawiając ostatnie 150 lat historii Polski. Książka jest godna uwagi ze względu na to, że odsłania wiele sekretów i obala jeszcze więcej mitów, a wiedzy, jaką mają autorzy, trudno szukać w szkolnych podręcznikach. Napisana w formie rozmowy, w przystępny sposób prezentuje wydarzenia lat 1919-21, a także ich genezę i skutki.

Warszawa 1920 – strategiczna gra planszowa 

Nie samą lekturą żyje człowiek, dlatego na końcu naszego zestawienia umieszczamy prawdziwą gratkę dla miłośników historii, wielkich bitew i gier planszowych – strategiczną grę Warszawa 1920. Jak łatwo się domyślić, ukazuje ona starcie polsko-bolszewickie na przedpolach stolicy, w tym decydujące o losach bitwy uderzenie polskich wojsk znad rzeki Wieprz i odwrót armii radzieckiej. Gra, wydana w systemie WB-95, składa się z mapy, 286 żetonów i 3 scenariuszy i zapewni wciągającą rozgrywkę dla nawet 4 graczy. Można ją nabyć między innymi w patriotycznej księgarni internetowej CapitalBook.